To miejsce nietuzinkowe. Dawny kościół mariacki zaadoptowany na centrum sztuki intryguje i zaciekawia. Pierwotnie mieściła się tu pracownia artystyczna Gerarda Kwiatkowskiego – plastyka Zakładów Mechanicznych „Zamech”. A o charakterze i wyjątkowości tego miejsca zadecydowały organizowane od 1965 roku Biennale Form Przestrzennych.
Wróćmy jednak do czasów jeszcze dawniejszych – bo Galerii El by nie było (przynajmniej w takiej formie), gdyby wcześniej nie było tu kościoła:) Jego historia sięga XIII wieku – wówczas Herman Balk, mistrz krajowy Zakonu Krzyżackiego, nadał dokument fundacyjny dominikanom. Świątynia, zbudowana w 1246 roku, przez wieki służyła mieszkańcom Elbląga, a została nazwana imieniem Najświętszej Maryi Panny.
W wyniku II wojny światowej kościół uległ znacznym zniszczeniom. Przez długie lata pozostawał w ruinie. Podupadającą budowlą zainteresowali się młodzi plastycy, z Gerardem Kwiatkowskim na czele. Swoje pierwsze prace wystawili tu w 1961 roku – to początek istnienia Galerii El. Co nadało jej sławę? Organizowane tu co roku, począwszy od 1965, Biennale Form Przestrzennych. Biennale integrowały sztukę i technikę, bo o to właśnie w nich chodziło – połączyć środowisko artystyczne z robotniczym. Największą realizacją eksperymentu było utworzenie pomników z metalu, które dziś możemy odnaleźć w różnych zakątkach miasta.
Z biegiem lat, Galeria El rozszerzyła swoje działania o wystawy prac fotograficznych, odczyty, projekcje filmowe, manifesty – jednak cały czas pozostawała wierna konceptowi promocji sztuki nowoczesnej. Jako Laboratorium Sztuki istniała do 1974 – wtedy to Gerard Kwiatkowski wyjechał do Niemiec, a losy Galerii El stanęły pod znakiem zapytania. Na szczęście elblążanie nie pozwolili, by ją zlikwidowano.
Wchodzimy do surowego wnętrza dawnego kościoła. Na parterze (to było w maju) oglądamy wystawę Marka Domańskiego ‚Borderlands’ – nawiązującą do pojęcia granicy, czy to geograficznej czy kulturowej. Na piętrze zaś znajdują się propozycje studentów i absolwentów sztuk plastycznych. Galeria El, w swojej dzisiejszej formie, to już bowiem nie tylko eksperymentalne laboratorium plastyków-techników, lecz miejsce dla szeroko pojętej, aktualnej sztuki nowoczesnej. Odbywają się tu także warsztaty, koncerty, festiwale. Inspiracja nie tylko dla elblążan:)
Informacje praktyczne: http://www.galeria-el.pl/
